Porozumienie w sprawie Gripensów, nowe sankcje wobec Rosji, rozszerzenie inicjatywy PURL i zwiększone wsparcie energetyczne dla Ukrainy to kluczowe efekty październikowej pracy dyplomatycznej prezydenta

Priorytetami dla Głowy Państwa były: zakończenie wojny, dalsze wsparcie obronne, zwiększenie finansowania produkcji dronów, rozwój wspólnych przemysłów obronnych, zaangażowanie większej liczby państw partnerskich w inicjatywę PURL oraz efektywne i obopólnie korzystne wykorzystanie instrumentu finansowego SAFE.

Do kluczowych tematów negocjacji należy także obrona powietrzna Ukrainy, w szczególności przyspieszenie dostaw dla niej odpowiednich europejskich i amerykańskich systemów oraz rakiet. Mówiono o tym podczas rozmów z przywódcami USA, Niemiec, Holandii, Hiszpanii, Włoch, Wielkiej Brytanii i Francji. Ukraina liczy na konkretne rezultaty w zakresie wzmocnienia obrony powietrznej w najbliższej przyszłości.

Ponadto istnieją porozumienia o wzmocnieniu obrony powietrznej i floty powietrznej Ukrainy z Czechami i Polską. Stałą uwagę zwraca się na nasilenie presji na Rosję, w szczególności sankcje, znalezienie możliwości wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów dla ochrony i odbudowy Ukrainy, zdynamizowanie procesu negocjacji w sprawie członkostwa w Unii Europejskiej. Szczególny nacisk w październiku położono na wsparcie ukraińskiej energetyki w przededniu zimy.

Przecież system energetyczny Ukrainy jest pod ciągłym atakiem ze strony Federacji Rosyjskiej. W zeszłym miesiącu Prezydent Ukrainy złożył robocze wizyty w Danii (siódmy szczyt Europejskiej Wspólnoty Politycznej), Stanach Zjednoczonych, Norwegii, Szwecji, Brukseli (posiedzenie Rady Europejskiej) i Wielkiej Brytanii (spotkanie przywódców krajów należących do Koalicji Chętnych). Jednym z głównych rezultatów jest nowa i największa umowa na rzecz lotnictwa bojowego Ukrainy.

22 października w Linköping w Szwecji prezydent Wołodymyr Zełenski i premier Szwecji Ulf Kristersson podpisali pierwszy dokument otwierający Ukrainie drogę do otrzymania samolotów Gripen - list intencyjny pomiędzy Ukrainą a Królestwem Szwecji dotyczący współpracy w rozwoju zdolności powietrznych. Nasz kraj spodziewa się przyjąć aż 150 takich myśliwców, a pierwszy powinien pojawić się w przyszłym roku.

Liderzy odbyli także spotkanie z zarządem Saab AB, producenta tych samolotów, omówili wszelkie perspektywy współpracy i mieli okazję osobiście zapoznać się z możliwościami Gripensów. „To bardzo fajne samoloty, mocne platformy lotnicze, które umożliwiają realizację szerokiego spektrum zadań. Każdy może zobaczyć, przed jakimi zagrożeniami pomaga. Rosyjskie ataki na nasze państwo nie ustają” – podkreślił Wołodymyr Zełenski.

Podczas swojej wizyty w Waszyngtonie 17 października prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski spotkał się z prezydentem USA Donaldem Trumpem. Głównymi tematami rozmów była sytuacja na polu bitwy, współpraca energetyczna, dyplomatyczne perspektywy zakończenia wojny, wzmocnienie obrony powietrznej Ukrainy i zdolności dalekiego zasięgu. „Ponad dwie godziny merytorycznej rozmowy z prezydentem USA Donaldem Trumpem, która naprawdę może przybliżyć koniec tej wojny.

Omówiono wszystkie kluczowe kwestie. Rosja musi powstrzymać agresję, którą rozpoczęła i którą celowo przedłuża. Liczymy na presję USA” – napisał głowa państwa na portalach społecznościowych po spotkaniu w Białym Domu. Po spotkaniu Prezydent odbył także wspólną rozmowę telefoniczną z przywódcami Wielkiej Brytanii, Niemiec, Włoch, Finlandii, Norwegii, Polski, szefami Komisji Europejskiej i Rady Europejskiej oraz Sekretarzem Generalnym NATO.

Ponadto Wołodymyr Zełenski omówił potrzeby Ukrainy w zakresie systemów Patriot i rakiet dla nich oraz samolotów F-16 z przedstawicielami firm zbrojeniowych Lockheed Martin i Raytheon. Z Sekretarzem Energii Stanów Zjednoczonych Chrisem Wrightem i przedstawicielami firm energetycznych rozmawiali o współpracy przy projektach energetycznych.

Stany Zjednoczone zapewniły pomoc w zapewnieniu stabilności ukraińskiego systemu energetycznego w obliczu ciągłego ostrzału ze strony Federacji Rosyjskiej. Odbyło się także spotkanie z szefami amerykańskich think tanków. 22 października podczas spotkania w Norwegii premier Jonas Gar Stere zapowiedział trzeci w tym roku pakiet pomocy energetycznej dla Ukrainy – ok. 150 mln dolarów. na zakup gazu w okresie zimowym. Tym samym łączna kwota wsparcia wzrosła do 400 milionów dolarów.

23 października głowa państwa wzięła udział w posiedzeniu Rady Europejskiej, które odbyło się w Brukseli. Wołodymyr Zełenski odbył także siedem spotkań dwustronnych z partnerami – z Prezydentem Francji, Premierami Polski, Finlandii, Czech, Kanclerzem Federalnym Niemiec, Prezesem Rady Ministrów Włoch i Przewodniczącym Rady Europejskiej.

Głównymi tematami negocjacji jest dalsze wsparcie obronne, w szczególności poprzez wykorzystanie mechanizmów PURL i SAFE, wzmocnienie obrony powietrznej, wsparcie energetyczne, a także możliwość wykorzystania zamrożonych rosyjskich aktywów na potrzeby Ukrainy. Zgodnie z wynikami posiedzenia Rady Europejskiej Unia Europejska zapewniła, że ​​pomoc finansowa dla Ukrainy zostanie utrzymana w latach 2026-2027.

„Istnieje polityczna gotowość Europy do skierowania zamrożonych rosyjskich aktywów na pełne wsparcie Ukrainy, Ukraińców. Na Euro Radzie podjęto decyzję polityczną. Jasny format wykorzystania aktywów i taki jest. Teraz w Europie zgodziliśmy się, że format ten powinien zostać wdrożony do końca roku” – powiedział Prezydent Ukrainy. Podczas swojej wizyty w Wielkiej Brytanii 24 października głowa państwa spotkała się z królem Karolem III i premierem Keirem Starmerem.

Wraz z szefem brytyjskiego rządu szczególną uwagę poświęcono rozwojowi wspólnej produkcji obronnej, w szczególności dronów przechwytujących Octopus. Wielka Brytania wyprodukuje te drony do dalszych testów na Ukrainie z perspektywą zwiększenia skali produkcji. W Londynie odbyło się także spotkanie Koalicji Chętnych, w którym wzięło udział ponad 40 uczestników z różnych krajów. Rozmawiali o obronie powietrznej, energii, sankcjach i dalekim zasięgu.

Głowa państwa zaapelowała o zintensyfikowanie finalizacji prac nad przyszłymi ramami gwarancji bezpieczeństwa. Efekty spotkania: będzie więcej sankcji wobec Rosji – są uzgodnione decyzje – wzrośnie liczba skutecznych sankcji długoterminowych wobec Ukrainy. „Pytania o tomahawki, cienie burzy, skalpy, naszą wspólną produkcję dronów i rakiet są istotne.

A gdy tylko Putin poczuł presję i możliwość pojawienia się „Tomahawków” na Ukrainie, natychmiast zadeklarował gotowość do wznowienia negocjacji, ale gdy tylko presja zniknęła, ponownie odrzucił dyplomację” – podkreślił Wołodymyr Zełenski.

Na marginesie szczytu europejskiej wspólnoty politycznej w Kopenhadze na początku miesiąca Głowa Państwa odbyła ponad 10 spotkań z partnerami – z prezydentami Azerbejdżanu, Cypru, Mołdawii, Francji, premierami Danii, Norwegii, Polski, Portugalii, Szwecji, Kanclerzem Federalnym Niemiec, Przewodniczącym Rady Ministrów Włoch, przewodniczącymi Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej oraz Sekretarzem Generalnym NATO.

W październiku Wołodymyr Zełenski przeprowadził około 20 rozmów telefonicznych: z prezydentami USA (dwie rozmowy), Finlandii (trzy rozmowy), Francji (dwie rozmowy), Czech, Argentyny, Demokratycznej Republiki Konga, premierami Wielkiej Brytanii, Niemiec, Danii, Kanady, Grecji, Hiszpanii, Kanclerzem Federalnym Niemiec, prezesem Europejskiego Banku Centralnego i liderem partii, która zwyciężyła w wyborach parlamentarnych w Czechach.

Podczas rozmów rozmawiali o koordynacji kroków dyplomatycznych, rozszerzeniu współpracy obronnej, w szczególności rozwoju inicjatywy PURL, wzmocnieniu obrony powietrznej, wsparciu ukraińskiego przemysłu energetycznego oraz zwiększeniu presji sankcyjnej na Rosję. Ponadto w październiku Prezydent odbył ponad 10 spotkań z partnerami przyjeżdżającymi na Ukrainę.

Są to premierzy Holandii i Litwy, Wysoki Przedstawiciel Unii Europejskiej do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, Przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, przewodniczący Sejmu Litwy, ministrowie Danii, Estonii, Holandii, Słowenii i Chorwacji.   Podczas tych wizyt omawiano wsparcie obronne i wspólną produkcję broni, wdrażanie mechanizmów PURL i SAFE oraz pomoc dla ukraińskiego sektora energetycznego.

W szczególności 11 października podczas wizyty Ministra Obrony Holandii podpisano memorandum w sprawie wspólnej produkcji dronów. W październiku Głowa Państwa przemawiała online do uczestników posiedzenia Rady Europejskiej na początku miesiąca oraz 71. dorocznej sesji Zgromadzenia Parlamentarnego NATO.

Prezydent wziął także udział w III Międzynarodowym Forum Przemysłu Obronnego w Kijowie i spotkał się z szefami międzynarodowych i ukraińskich funduszy inwestycyjnych oraz stowarzyszeń biznesowych, które były uczestnikami tego wydarzenia. „Nasz potencjał w samej produkcji dronów i rakiet będzie w przyszłym roku wynosić 35 miliardów dolarów.

Pomimo uderzeń, pomimo obiektywnej złożoności samego zadania budowy przemysłu obronnego – a broń jest produktem technologicznym, który nie jest łatwy w opracowaniu, wyprodukowaniu i wdrożeniu – pomimo wszystkich trudności Ukraińcy tworzą swój produkt obronności narodowej, który pod pewnymi parametrami już wyprzedza wiele innych na świecie” – podkreślił Wołodymyr Zełenski.

Wśród innych wyników osiągniętych w zeszłym miesiącu jednym z najbardziej znaczących jest rozszerzenie inicjatywy PURL. W październiku do programu przystąpiły Hiszpania, Finlandia i Słowenia, a Norwegia ogłosiła swój drugi wkład. Tym samym łączna liczba uczestników wzrosła do 16, a kwota zadeklarowanych składek wzrosła do 2,6 miliarda dolarów. Rośnie presja sankcyjna na Federację Rosyjską.

Ukraina przyjęła sześć decyzji o nałożeniu i przedłużeniu wygasających sankcji wobec rosyjskich przedsiębiorców i ich powiązań z reżimem Putina, rosyjskim przemysłem wojskowym oraz osobami i firmami związanymi z rosyjskim sektorem naftowym. Nasz kraj zsynchronizował także sankcje wobec Japonii w swojej jurysdykcji. W sumie od początku roku w ukraińskiej jurysdykcji zsynchronizowano 11 pakietów sankcji partnerskich. Zatwierdzony 19.

pakiet sankcji Unii Europejskiej zawiera ograniczenia wobec floty naftowej cieni Federacji Rosyjskiej, systemu bankowego i finansowego oraz zakaz importu rosyjskiego LNG. Po raz pierwszy wprowadzono także sankcje wobec platform kryptowalutowych i schematów kryptowalutowych. Szczególne znaczenie mają zatwierdzone w październiku amerykańskie sankcje wobec dwóch największych rosyjskich koncernów naftowych Rosniefti i Łukoilu.

W tym samym miesiącu Wielka Brytania rozszerzyła listę sankcyjną wobec Rosji, która objęła m. in. Rosnieft' i Łukoil, ponad 50 statków powiązanych z flotą cieni, szereg banków, cztery terminale naftowe oraz wprowadziła zakaz importu produktów naftowych wytwarzanych w krajach trzecich z ropy pochodzenia rosyjskiego. W sumie brytyjskie sankcje zamroziły rosyjskie aktywa o wartości 28,7 miliarda funtów. W najbliższej przyszłości Ukraina zsynchronizuje 19.

pakiet sankcji UE i amerykańskich wobec Rosniefti i Łukoilu na swoich obszarach jurysdykcji. Nasz kraj przygotowuje już nowe etapy sankcji na listopad i jest wdzięczny wszystkim partnerom, którzy w dalszym ciągu pracują nad zwiększeniem odpowiedniej presji na Federację Rosyjską, w szczególności przeciwko floty cieni. Rozpoczęło się tworzenie 20. pakietu sankcji UE, a Ukraina przedstawiła swoje propozycje.